Opowieści z lat 20.

Kilka dni temu usłyszałam na dobranoc taką historię: w latach 20. samoloty Armii Czerwonej zbombardowały Bucharę i zniszczyły stojącą na straży miasta od V wieku fortecę (Ark), a radzieckie władze zażądały przewiezienia zabytkowego bucharskiego złota do Leningradu. W Bucharze nie było kolei, więc żołnierzom (podobno byłym jeńcom wojennym z Niemiec i Czech) zajęło tydzień, żeby na koniach i osłach przetransportować skarby do Kogonu i załadować do pociągów. Ponieważ bucharski klimat jest gorący i wilgotny, męczyli się z tym transportem strasznie, więc po drodze ludzie częstowali ich chlebem i owocami, za co żołnierze płacili im… garściami złota. I tak większość lokalnych mieszkańców stała się posiadaczami tego kruszcu. W internecie można znaleźć kilka zdjęć zburzonej Buchary.

Swoją historię zburzonej twierdzy ma też Duszanbe. Kilkanaście kilometrów na zachód od miasta, w Hisorze, są pozostałości fortecy, również zniszczonej przez wojsko radzieckie. Dowódca czy gubernator radziecki w Duszanbe zażyczył sobie, żeby z kamieni z twierdzy zbudować teatr. To dzisiejsza Opera i Balet imienia Sadriddina Ajniego - wielkiego tadżyckiego intelektualisty i literata z przełomu XIX i XX wieku. Odnowiony, biały budynek otwarto na nowo w 2009 roku, po kilkuletniej renowacji. Dawniej teatr miał podobno świetną ekipę tancerzy, a na początku lat 90. wystawiano przedstawienia, w których występowało nawet ponad 60 osób. Potem wojna domowa i jej reperkusje spowodowały, że od końca XX wieku wystawia się tu niewiele, a znaczna część aktorów wyemigrowała z kraju. Dziś problem to brak młodych osób, bo chociaż kilka lat temu otwarto w Duszanbe szkołę tańca, jej absolwenci rzadko zostają profesjonalnymi tancerzami - szczególnie dziewczętom z tradycyjnych rodzin po prostu nie wypada.

Twierdza w Hisorze

Twierdza w Hisorze

Przygotowania do obchodów 3 tysięcy lat Hisoru

Budynek Opery i Baletu imienia Sadriddina Ajniego